Depresja poporodowa
Depresja poporodowa jest powszechnym zjawiskiem. Może dotknąć każdej młodej mamy, ale jest częstsza u kobiet, u których depresja już występowała. Jedna na osiem kobiet cierpi na depresję poporodową, a wiele kobiet ma objawy depresji podczas ciąży.
Negatywne skutki depresji poporodowej często pogarszają się, jeśli zwleka się z diagnozą i leczeniem. Wiele kobiet niechętnie przyznaje się do spadku nastroju, gdyż obawiają się osądzenia, że nie są zdolne do opieki nad swoim dzieckiem. Wiele z nich nie jest świadomych, że dzieje się z nimi coś złego i że potrzebują pomocy.
Bycie młodą matką oznacza, że nie można już robić tego wszystkiego, co przed porodem. Potrzebujesz czasu, by dojść do stanu sprzed ciąży i porodu oraz przestawić się na bycie matką. Korzystaj z każdej szansy na odpoczynek i regenerację. Urlop macierzyński ma służyć Tobie i tworzeniu więzi między Tobą i dzieckiem. Zaangażuj swojego partnera i osoby, którym ufasz, aby pomogły Ci w opiece nad dzieckiem i pracach domowych.
Ponadto:
- Jedz regularne posiłki; wybieraj pożywne dania, które nie wymagają długiego przygotowywania. Unikaj też słodkich przekąsek i dań, gdyż mogą zwiększać drażliwość i powodować senność.
- Wykonuj ćwiczenia fizyczne, gdyż jest to doskonały sposób na stres. Ćwiczenia sprawią, że poczujesz się lepiej.
- Powiedz o swych uczuciach i zmartwieniach komuś, komu ufasz. Pozwoli to zrozumieć innym, czego potrzebujesz. To nie jest Twoja wina, że masz gorszy czas. To nie jest również wina Twojego partnera.
- Raz na dwa tygodnie wynajmij nianię i idź ze swoim partnerem na „randkę”, aby porozmawiać o życiu i nowych wyzwaniach.
- Zrób plan ograniczenia czynników stresujących i znajdź czas na relaks z rodziną i przyjaciółmi.
Oznaki depresji poporodowej
Oznaki depresji poporodowej są bardzo zróżnicowane:
- podenerwowanie, zmienność nastrojów i złość;
- złe samopoczucie psychiczne, niezdolność do radości z obecności dziecka;
- poczucie smutku i osamotnienia nawet w obecności ludzi;
- płacz bez powodu;
- poczucie wyobcowania i niezdolności do radzenia sobie z sytuacją;
- poczucie utraty kontroli, jakbyś traciła rozum;
- napady strachu i paniki;
- niepokojenie się rzeczami, które zwykle uważałaś za pewne;
- zaburzenia snu, problemy z zasypianiem i wczesne budzenie się;
- wyczerpanie i brak energii; i
- brak motywacji do zrobienia czegokolwiek – czasem choćby do ubrania się.
O depresji poporodowej może świadczyć również nadmierne zaangażowanie w opiekę nad dzieckiem i nieprzyjmowanie pomocy. Może to prowadzić do wyczerpania i zaostrzać stan. Niewielka grupa kobiet czuje, że niczego nie jest w stanie zrobić poprawnie i prosi partnera lub przyjaciela rodziny o zajęcie się dzieckiem.
Inne matki cierpiące na depresję poporodową nie chcą wyjść z domu, aby spotkać się z przyjaciółmi lub zrobić sobie wolną chwilę. Stosują wymówki w rodzaju „a jeśli dziecko będzie mnie potrzebowało?” lub „jestem zbyt zmęczona”.
Inne oznaki depresji poporodowej:
- nadmierne zaangażowanie w utrzymanie domu w czystości lub zbytnie wyczerpanie i niewykonywanie prac domowych;
- słaba koncentracja – niezdolność do skoncentrowania się na tym, co mówią ludzie, częste zapominanie i trudności w podejmowaniu decyzji;
- zaburzenia odżywiania – niektóre matki zapominają o jedzeniu, a inne jedzą zbyt dużo; może też wystąpić kombinacja obu tych zachowań;
- obniżenie popędu seksualnego – niektóre kobiety zadają sobie pytanie „co ja w nim widziałam”, a innym razem myślą, że partner powinien odejść i znaleźć sobie kogoś innego;
- poczucie winy z powodu wielu rzeczy, wypowiedzianych i niewypowiedzianych słów; i
- myślenie o odejściu lub samookaleczeniu – „mojej rodzinie będzie lepiej beze mnie”.
Leczenie
Kobiety cierpiące na depresję poporodową dobrze reagują na leczenie. Im wcześniej kobieta zostanie zdiagnozowana i będzie leczona, tym lepiej. Kluczem do zapobiegania i szybkiej pomocy w depresji jest dodatkowe wsparcie i praktyczna pomoc. Jeśli czujesz, że nie wszystko jest w porządku, porozmawiaj z zaufaną osobą – przyjacielem, położną, pielęgniarką środowiskową lub lekarzem pierwszego kontaktu. Gorszy dzień jest normalny, ale gorszy tydzień lub dwa – już nie.
Czas, przez jaki kobiety te powinny przyjmować leki, wynosi sześć miesięcy lub dłużej. Leki antydepresyjne zaczynają działać dopiero po dwóch tygodniach. Jeśli przestaniesz je przyjmować przed upływem sześciu miesięcy, istnieje duże ryzyko nawrotu depresji.
Wsparcie rodziny i przyjaciół to podstawa leczenia depresji poporodowej. Dlatego należy ich uwzględnić w planie leczenia. Poproś ich o pomoc i wsparcie. Lokalne grupy rodzicielskie i grupy wsparcia często pomagają, oferując wsparcie i zrozumienie. Dzięki pomocy można przezwyciężyć depresję poporodową i znów cieszyć się nowonarodzonym dzieckiem i rodziną.
Więcej informacji na temat depresji poporodowej można znaleźć w dwóch publikacjach HSE „Chasing the blues away” i „Postnatal Depression – A guide for mothers, family and friends”.