Article sections

    Opieka na oddziale poporodowym

    Ulga w bólu po porodzie

    Większość kobiet odczuwa ból po porodzie. Bardzo ważne jest kontrolowanie bólu, tak abyś mogła jak najlepiej zajmować się sobą i swoim dzieckiem.

    Podczas pobytu w szpitalu Rotunda będziesz mogła regularnie otrzymywać środki przeciwbólowe. Ból będzie łatwiejszy do opanowania, jeśli będziesz regularnie zażywać środki przeciwbólowe, a nie czekać, aż ból stanie się nie do zniesienia.

    Leki przeciwbólowe działają w różny sposób i czasem jeden środek nie wystarczy, aby złagodzić Twój ból. W zależności od poziomu dyskomfortu możesz potrzebować dwóch lub większej liczby leków, aby złagodzić ból. Połączenie kilku leków przeciwbólowych pomoże Ci kontrolować ból i umożliwi stosowanie mniejszych dawek leków.

    Aby ocenić poziom bólu, poprosimy Cię o jego ocenę w skali od 0 do 10, gdzie 0 oznacza brak bólu, a 10 – największy ból, jaki potrafisz sobie wyobrazić. Pomoże to w wybraniu najbardziej odpowiednich leków przeciwbólowych i ich dawek. Jeśli trudno Ci kontrolować ból, porozmawiaj o tym z lekarzem lub położną.

    Środki przeciwbólowe
    Następujące środki przeciwbólowe działają w różny sposób i można je bezpiecznie stosować razem:

    • Paracetamol to niezwykle skuteczny środek przeciwbólowy, który również redukuje gorączkę (podwyższoną temperaturę) i stan zapalny.
    • Leki przeciwzapalne, w tym Ibuprofen i Diclofenac, redukują również poziom substancji chemicznych w organizmie, które powodują stany zapalne i ból.
    • Opioidy, takie jak oksykodon, morfina lub kodeina, są używane tylko wtedy, gdy nie można kontrolować bólu kombinacją innych leków.

    Paracetamol
    Paracetamol to niezwykle skuteczny środek przeciwbólowy, jeśli jest stosowany w regularnych odstępach czasu. Dawka dla dorosłych to 1 gram (dwie tabletki po 500 mg) cztery razy dziennie (maksymalna dawka dzienna to 4 gramy lub osiem tabletek). Jeśli zażywasz również inne środki przeciwbólowe albo leki bez recepty na przeziębienie lub grypę, zawsze konsultuj się z lekarzem, położną lub farmaceutą, jeśli zawierają paracetamol. Nie należy przyjmować jednocześnie kilku leków zawierających paracetamol.

    Ibuprofen
    Można go bezpiecznie zażywać jednocześnie z paracetamolem. Najczęstsza dawka to 400 mg trzy razy dziennie. Ponieważ te tabletki mogą mieć niekorzystny wpływ na żołądek, należy je przyjmować bezpośrednio po posiłku. Jeśli chorujesz na astmę, ibuprofen może pogorszyć Twój stan. Jeśli chorujesz na astmę lub zażywasz inne leki, które mogą wchodzić w interakcję z ibuprofenem, powiadom o tym lekarza, położną lub farmaceutę.

    Diklofenak
    Diklofenak jest zwykle podawany w postaci czopków (100 mg raz dziennie). Zapewnia dobrą kontrolę nad bólem zarówno po porodzie naturalnym, jak i po cesarskim cięciu. Po pierwszych dwóch dniach zwykle będziesz otrzymywać ibuprofen w tabletkach, który działa w sposób podobny do diklofenaku. Jeśli chorujesz na astmę, diklofenak może pogorszyć Twój stan. Jeśli chorujesz na astmę lub zażywasz inne leki, które mogą wchodzić w interakcję z diklofenakiem, powiadom o tym lekarza, położną lub farmaceutę.

    Nigdy nie zażywaj ibuprofenu i diklofenaku jednocześnie.

    Opioidy
    Jeśli powyższe leki nie przyniosą Ci ulgi w bólu, można zastosować opioidy. Opioidy znakomicie uśmierzają ból, ale nie są używane rutynowo ze względu na skutki uboczne, w tym nudności, wymioty, swędzenie, poczucie zagubienia, zawroty głowy, pocenie i zaparcia. Ponieważ opioidy mogą wpływać na koordynację lub powodować senność, musisz być ostrożna podczas pielęgnacji dziecka. Jeśli po zażyciu opioidów czujesz się bardzo senna lub masz krótki oddech, natychmiast skontaktuj się z położną. Być może podczas zażywania opioidów powinnaś zażywać środki przeczyszczające, aby uniknąć zaparć.

    Łagodzenie bólu po opuszczeniu szpitala

    Po wypisaniu ze szpitala możesz kupić leki bez recepty w najbliższej aptece lub otrzymać receptę na leki przeciwbólowe. Pamiętaj, że ból jest znacznie trudniej kontrolować, jeśli pozwolisz mu się rozwijać, dlatego zażywaj swoje leki regularnie, zgodnie z zaleceniami przy wypisie. Dodatkowe informacje na temat leków znajdziesz w ulotce dla pacjenta wewnątrz opakowania lub możesz zapytać farmaceutę.

    Środki łagodzące ból a karmienie piersią

    Paracetamol, ibuprofen i diklofenak są bezpieczne podczas karmienia piersią. Środki przeciwbólowe zawierające kodeinę lub oksykodon nie są rutynowo podawane w szpitalu matkom karmiącym piersią. Jeśli te leki są przepisywane podczas karmienia piersią, należy poinformować położną lub lekarza, gdy dziecko jest trudno obudzić, są problemy z karmieniem, nie przybiera na wadze albo wydaje się być słabe lub osowiałe.

    Podczas pielęgnacji dziecka zawsze należy pamiętać, że lek może wpływać na koncentrację i powodować senność, spowalniać ruchy i czas reakcji. Ostrożnie siadaj, wstawaj i kładź się, aby uniknąć zawrotów głowy.

    Po znieczuleniu zewnątrzoponowym

    Jeśli dostałaś znieczulenie zewnątrzoponowe, będziesz musiała zostać w łóżku przez 4-6 godzin po porodzie. W tym czasie podany lek całkowicie się rozłoży.

    NIE WOLNO próbować samodzielnie wstawać z łóżka. Nawet jeśli wydaje Ci się, że Twoje nogi funkcjonują normalnie, możesz zasłabnąć, gdy wstaniesz.

    Dostaniesz dzwonek, więc daj nam znać, gdy będziesz chciała wstać po raz pierwszy.

    Lochia

    Po urodzeniu dziecka z Twojej pochwy będzie leciała krew. To krwawienie jest normalne i nosi nazwę lochia. W pierwszych dniach krwawienie może być silne, ale jego natężenie stopniowo się zmniejsza, by ustać w ciągu 4-6 tygodni. Utrata krwi wynika z obkurczania się macicy, która powraca do rozmiarów sprzed ciąży.

    Jeśli krwawienie bardzo się nasili (np. będziesz musiała zmieniać podkład co godzinę lub częściej), krew będzie zawierała skrzepy lub będzie miała nieprzyjemny zapach, powiedz o tym opiekującej się Tobą położnej. Może to być oznaką początku infekcji lub pozostania w macicy tkanek, co wymaga leczenia.

    Zmiany piersi

    Niezależnie od tego, czy karmisz piersią, czy nie, Twoje piersi będą się zmieniały w pierwszych dniach po porodzie. Ma to związek z naturalnym przygotowaniem piersi na wypełnienie mlekiem. Staną się nabrzmiałe, twarde, a czasami bolesne. To szybko minie, ponieważ po rozpoczęciu karmienia Twoje ciało samo będzie regulowało ilość wytwarzanego mleka. Jeśli nie karmisz dziecka piersią, możesz zmniejszyć obrzęk piersi, nosząc dobrze przylegający biustonosz z ciasno dopasowanymi ramiączkami. Brak stymulacji piersi również Ci pomoże – unikaj np. kierowania strumienia gorącej wody prosto na nie. Nabrzmienie piersi minie po kilku dniach, jeśli dziecko nie będzie ich ssać, co stymuluje wytwarzanie mleka.

    Pielęgnacja krocza

    Krocze to okolica pomiędzy pochwą i odbytem. Jeśli urodziłaś dziecko siłami natury, możesz mieć szwy, które kurczą się, gdy rana zaczyna się goić. Utrudnia to siadanie, chodzenie i oddawanie moczu. Regularnie zażywaj środki przeciwbólowe. W celu zmniejszenia dyskomfortu siadaj na poduszce.

    Często myj krocze, co pozwoli utrzymać ranę w czystości. Nie zapominaj o dokładnym wytarciu się. Badania wykazały, że kąpiel w czystej wodzie ma lepszy wpływ na gojenie się rany niż kąpiel z dodatkiem środków dezynfekcyjnych lub soli. Zmieniaj często podkłady. Nie używaj tamponów, ponieważ w pierwszych dniach i tygodniach po porodzie mogą powodować infekcje.

    Nawet jeśli nie masz szwów, możesz odczuwać dyskomfort i ciężkość w rejonie krocza. To normalne, ponieważ jest ono nabrzmiałe i przekrwione. Dużo wypoczynku, ciepłe kąpiele, higiena i ćwiczenia dna miednicy pomogą w powrocie do zdrowia.

    Oddawanie moczu

    Całkowite opróżnianie pęcherza po porodzie jest bardzo ważne. Poprosimy Cię o mierzenie ilości oddanego moczu kilka razy po porodzie. Musimy mieć pewność, że pęcherz jest całkowicie opróżniany. Powinnaś wypijać co najmniej 2 litry płynu dziennie.

    Wypróżnienie

    Wiele kobiet obawia się opróżnienia jelit w krótkim czasie po porodzie. Sądzą, że założone szwy mogą się rozerwać. Zapewniamy, że tak się nie stanie, a im wcześniej pójdziesz do toalety, tym lepiej. Jeśli to zaniedbasz, może się skończyć zaparciem. Aby temu zapobiec, pij dużo wody i jedz produkty bogate w błonnik, takie jak owoce i warzywa. Korzystne będą również delikatne ćwiczenia.

    Badania krwi

    Jeśli masz krew o ujemnym czynniku Rh, możesz dostać zastrzyk zwany anty-D (immunoglobulina). Podamy Ci go w ciągu 72 godzin od porodu.

    Przeprowadzone podczas ciąży badania krwi pozwalają określić, czy jesteś odporna na różyczkę. Jeśli nie miałaś odporności przeciw tej chorobie, zaszczepimy Cię w dniu wypisu ze szpitala. Szczepionkę możesz też dostać u swojego GP (lekarza ogólnego).

    Jeśli masz negatywny czynnik Rh i potrzebujesz immunoglobuliny Anti-D (anty-D), przez kilka tygodni nie powinnaś przyjmować szczepionki przeciw różyczce. Nie możesz otrzymać tych dwóch zastrzyków jednocześnie.

    Opieka po cesarskim cięciu

    Bezpośrednio po zabiegu

    Po narodzinach dziecka i sprawdzeniu, że Ty i dziecko czujecie się dobrze, dziecko może zostać ułożone na Twojej klatce piersiowej, tak abyś miała z nim bezpośredni kontakt. Jeśli nie będziesz w stanie tego zrobić jakiś czas po porodzie, Twój partner może przytulić dziecko i nawiązać z nim bezpośredni kontakt. Przytulanie dziecka możesz kontynuować lub rozpocząć na oddziale poporodowym. 

    Gdy po cesarskim cięciu zostaniesz przeniesiona na oddział poporodowy, będziesz mieć w ramieniu wenflon, przez który dożylnie będą podawane płyny. Będziesz też mieć cewnik, przez który będzie odprowadzany mocz z Twojego pęcherza przez pierwsze 24 godziny. Po 6 godzinach od wyjęcia cewnika będziesz oddawać mocz normalnie. Na brzuchu będziesz mieć opatrunek chroniący ranę po cesarskim cięciu. Zostanie on zdjęty po 24 godzinach. Kroplówka będzie podawana tak długo, aż będziesz mogła wypić dostateczną ilość płynów, aby uniknąć odwodnienia, i gdy upewnimy się, że krwawienie nie jest nadmierne.

    Jeśli miałaś znieczulenie podpajęczynówkowe lub zewnątrzoponowe, będziesz czuć odrętwienie od pasa w dół do sześciu godzin po zabiegu.  Po tym czasie uczucie to będzie stopniowo ustępować od góry w kierunku nóg. Ważne jest, abyś nie próbowała w tym czasie samodzielnie wstawać z łóżka. Jeśli miałaś znieczulenie ogólne, możesz czuć się zmęczona i śpiąca przez pierwszych kilka godzin po porodzie. Możesz mieć specjalną pompkę podłączoną do kroplówki, przez którą dostarczane są leki przeciwbólowe. Jest to tak zwane znieczulenie sterowane przez pacjenta. Położna pokaże Ci, jak samodzielnie obsługiwać pompkę.

    W ciągu pierwszych kilku godzin po zabiegu położna będzie Cię obserwować i regularnie sprawdzać temperaturę, puls, ciśnienie krwi i zawartość procentową tlenu w układzie oddechowym, a także opatrunek, aby sprawdzić krwawienie i utratę krwi z pochwy. Będzie Cię zachęcać, abyś leżąc w łóżku wykonywała delikatne ruchy ciała co najmniej raz w ciągu dwóch godzin, aby zapobiec tworzeniu się odleżyn. Będziesz nosić w szpitalu białe pończochy uciskowe i będziesz zachęcana go zginania nóg i poruszania nimi, co zapobiegnie tworzeniu się skrzepów w nogach. Będziesz również dostawać heparynę w zastrzykach przeciw zakrzepom.

    Dieta po zabiegu

    Bezpośrednio po wybudzeniu się po zabiegu dostaniesz kilka łyków wody. Zazwyczaj po czterech godzinach po zabiegu możesz dostać herbatę lub kawę i tost. Jeśli będziesz się dobrze czuła, zaprzestaniemy podawania kroplówki. Przez następny dzień lub dwa będziesz na diecie lekkostrawnej. Będziesz mogła przejść na normalną dietę, gdy Twoje jelita zaczną pracować prawidłowo – pojawią się gazy lub ruchy robaczkowe jelit.

    Obsługa zaproponuje Ci wybór dziennego menu. Jeśli zechcesz zjeść coś innego niż dania dostępne w menu, zapytaj szefa kuchni. Owoce i orzechy będą znakomitą przekąską, szczególnie jeśli karmisz piersią. Pij dużo wody, aby zapobiec odwodnieniu i zaparciom. 

    Pielęgnacja rany

    Opatrunek jest zdejmowany po 24 godzinach od zabiegu. Możesz wtedy wziąć prysznic. Pamiętaj, aby osuszyć, a nie wycierać ranę. Ranę trzeba utrzymywać w czystości i powinna pozostawać sucha, aby zapobiec infekcji. Położna będzie codziennie sprawdzać stan rany. Możesz mieć nierozpuszczalne szwy, zszywki lub mikrosfery, które zostaną zdjęte po czterech lub pięciu dniach. Czasem lekarz może zalecić, aby pozostawić je na miejscu jeszcze przez dzień lub dwa. Noś bieliznę, która nie zakrywa rany, aby zapobiec otarciom wokół niej. Fizjoterapeutka odwiedzi Cię po zabiegu i doradzi, jakie ćwiczenia wykonywać po porodzie.

    Opieka nad dzieckiem

    Na oddziale poporodowym dziecko będzie razem z Tobą, chyba że będzie potrzebowało przyjęcia na oddział neonatologiczny. Jeśli karmisz piersią, położna pomoże Ci i pokaże, jak trzymać dziecko, aby nie podrażniać rany.  Personel pomoże Ci nabrać pewności w opiece nad dzieckiem.

    Przygotowanie do wypisu

    O wypisie ze szpitala zostaniesz poinformowana dzień wcześniej. Poproś partnera, aby przyniósł Ci ubrania, ubranka dla dziecka oraz wziął ze sobą fotelik samochodowy. Postaramy się, abyś była gotowa do wyjścia do godziny 11.00. Przypomnimy Ci, że powinnaś zgłosić się na kontrolę poporodową po sześciu tygodniach po porodzie. Postaraj się nakarmić dziecko przed wyjściem do domu, dzięki temu będzie spokojne podczas podróży i przez jakiś czas po przybyciu do domu.

    Normalne jest, że po zabiegu czujesz się zmęczona, więc staraj się odpoczywać w domu jak najwięcej. Nie wahaj się przyjąć pomocy w opiece nad dzieckiem od rodziny i przyjaciół. Unikaj podnoszenia ciężkich przedmiotów i kierowania pojazdem przez sześć do ośmiu tygodni po zabiegu.

    Kontrola położnej

    Położna będzie codziennie przeprowadzać badanie poporodowe. Będzie chciała wiedzieć:

    • jak się czujesz;
    • czy coś Cię boli;
    • czy masz jakieś trudności z dzieckiem;
    • jak bardzo krwawisz z pochwy (lochia);
    • czy oddawanie moczu nie wiąże się ze zbyt dużym dyskomfortem.

    Położna sprawdzi również stan Twoich piersi, brzucha i, jeśli masz szwy, Twojego krocza. Zapyta, czy odczuwasz bóle, szczególnie w nogach, i pobierze krew do badania, aby sprawdzić poziom hemoglobiny (żelaza).

    Jeśli zażywasz jakieś leki, np. regulujące ciśnienie krwi, będziesz je zażywała również podczas pobytu w szpitalu. Podczas codziennych badań położna powie Ci, jak najlepiej dbać o siebie. z przyjemnością odpowie na wszelkie pytania.

    Kontrola lekarza

    Jeśli urodziłaś przez cesarskie cięcie lub podczas porodu zostały użyte narzędzia (próżniociąg lub kleszcze), na oddziale noworodkowym odwiedzi Cię lekarz.

    Z przyjemnością odpowie na wszelkie pytania na temat narodzin Twojego dziecka.

    Czasami może zalecić, żebyś zgłosiła się na rozmowę lub badanie po 6 tygodniach. Jeśli nie, w tym czasie powinnaś udać się do swojego GP (lekarza ogólnego).

    Depresja poporodowa (baby blues)

      • Pogorszony nastrój w ciągu pierwszych dni po narodzinach dziecka jest normalnym zjawiskiem.
      • Określenie „baby blues” dotyczy płaczliwego nastroju, który może towarzyszyć Ci w tym czasie.
      • Poczucie bezradności, emocjonalne i płaczliwe reakcje bez wyraźnej przyczyny są normalną odpowiedzią na olbrzymią zmianę, która wydarzyła się w Twoim życiu.
    • Możesz czuć się jednocześnie szczęśliwa i przestraszona.
    • Bez żadnej przyczyny możesz wybuchać płaczem.

    Nie bój się takiej reakcji, po prostu poddaj się jej i wypłacz się.

    O ile nie płaczesz każdego dnia, nie ma powodu do zmartwień. Wsparcie w czasie depresji jest nieocenione.

    Partner, matka lub przyjaciel, który przytuli dziecko, podczas gdy Ty weźmiesz kąpiel i wypłaczesz się, będzie prawdziwym darem niebios.

    Przed opuszczeniem szpitala zostaniesz poproszona o wypełnienie prostej ankiety o nazwie „Edinburgh score”. Zawiera ona pytania o Twój nastrój i odczucia w okresie okołoporodowym.

    Jest to proste narzędzie, które pozwala nam określić, które matki są w stresie. Gdy opuścisz szpital, przekażemy wynik ankiety Twojemu GP (lekarzowi ogólnemu) i public health nurse (PHN) (pielęgniarce środowiskowej). Jeśli odczuwasz negatywne emocje, rozmowa i zaplanowanie powrotu do zdrowia mogą pomóc zapobiegać depresji poporodowej.

    Powrót do domu z noworodkiem

    Czas pobytu w szpitalu zależy od rodzaju porodu i stanu zdrowia matki i dziecka. Zalecamy pozostanie w szpitalu przez co najmniej 24 godziny po porodzie, chyba że wracasz do domu pod opiekę zespołu położnych środowiskowych (DOMINO i ETH). Jeśli karmisz piersią po raz pierwszy i nie mieszkasz na obszarze obsługiwanym przez położne środowiskowe, zalecamy, żebyś została w szpitalu przez 48 godzin. Będąc w szpitalu, staraj się maksymalnie odpocząć.

    Wskazówki Dotyczące Długości Pobytu W Szpitalu Po Porodzie
    Jeśli masz dostęp do usług położnych środowiskowych od 6 do 24 godzin
    Jeśli nie masz dostępu do usług położnych środowiskowych’
    i Twoje dziecko urodziło się siłami natury bez żadnych komplikacji oraz spełniasz poniższe warunki:
    Karmienie piersią od 48 do 72 godzin
    Karmienie sztuczne od 24 do 72 godzin
    Miałaś cesarskie cięcie od 3 do 5 dni

    Usługa Early Transfer Home (ETH) ─ szybki powrót do domu

    Usługi ETH są świadczone przez położne, które umożliwiają matce i dziecku powrót do domu w ciągu 24 godzin po porodzie, o ile matka i dziecko czują się dobrze.

    Położna będzie codziennie przychodzić do Twojego domu (w pierwszym tygodniu), aby pomóc w pielęgnacji oraz zapewnić porady i wsparcie. Zespół ETH pracuje w rejonie obsługiwanym przez szpital, czyli w północnej części Dublina.

    Położne odwiedzają oddział noworodkowy każdego dnia rano, aby pomóc matkom i dzieciom, które mogą opuścić szpital. Jeśli bierzesz pod uwagę skorzystanie z usług zespołu ETH, zadzwoń pod numer 01 817 6849 lub 817 6850. Jeśli nie mieszkasz na terenie obsługiwanym przez zespół ETH, public health nurse (pielęgniarka środowiskowa) odwiedzi Cię w ciągu dwóch dni od wyjścia ze szpitala.

    in opieki poporodowejopieki poporodowej matka